Μεγάλη ευλογία που μας αξίωσε ο Θεός φέτος, να επισκευτούμε το Άγιο Όρος (κλικ εδώ 2ο Μέρος)

Ύστερα από μια στάση ξεκούρασης και 3ωρη διαδρομή φτάσαμε στην Ουρανούπολη.

Με το πλοίο της γραμμής μετά από μια 1:50 λεπτά φτάσαμε στο κεντρικό λιμάνι του Αγίου Όρους, τη Δάφνη. Στη συνέχεια πήραμε το λεωφορείο όπου θα μας μετέφερε στις Καρυές στο Κονάκι της Ι.Μ. Εσφιγμένου όπου και θα μας φιλοξενούσε.

Η αγωνία για το άγνωστο καθεστώς που αναμενόταν να συναντήσουμε στο Κονάκι της Μονής Εσφιγμένου που θα φιλοξενούσε για δύο βράδια ήταν εμφανής στα πρόσωπα μας, το ιερό αυτό βουνό το επισκεφτήκαμε για τρίτη φορά.

Δείτε φωτογραφίες πάνω από το «ferry boat» από την Ουρανούπολη μέχρι την Δάφνη

Ήδη από τις πρώτα λεπτά έγινε αισθητή η ένθερμη εγκαρδιότητα μα και η άπλετη καλοσύνη που μας επιφύλασσαν οι μοναχοί και άλλοι προσκηνυτές, σαν το σπίτι μας! Μείναμε Καρυές την πρωτεύουσα του Αγίου Όρους. Την πρώτη μέρα επισκεφτήκαμε τον Ναό Του Πρωτάτου (Άξιον Εστί) και το Κονάκι της Ι.Μ. Εσφιγμένου.

«ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙΝ». Η θαυματουργή εικόνα του Πρωτάτο

Η ιερά εικόνα του ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ βρίσκεται στο Ναό του Πρωτάτου, του παλαιότερου στο Άγιον Όρος. Ο Ναός του Πρωτάτου φέρει αυτό το όνομα από τον Άγιο Πρώτο, δηλαδή τον επικεφαλής όλων των μοναχών του Αγίου Όρους. Ο Ναός αυτός της Θεοτόκου είναι στις Καρυές, την Πρωτεύουσα του Άθω. Κτίσθηκε λίγο μετά το 843 μ.Χ, τον ανακαίνισε ο Άγιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης (10 αι.) και το 13ο αιώνα τοιχογραφήθηκε από τον κορυφαίο αγιογράφο Εμμανουήλ Πανσέληνο.

Η εικόνα της Παναγίας «Άξιον Εστί» βρίσκεται ενθρονισμένη στο Ιερό του Ναού, επάνω στο ιερό σύνθρονο. Η ονομασία της οφείλεται στον ύμνο «Άξιον Εστί», το μεγαλυνάριο δηλαδή που ψάλλει η Εκκλησία μετά τον καθαγιασμό των Τιμίων Δώρων στη Θεία Λειτουργία. Τον ύμνο αυτό έψαλε για πρώτη φορά ο Αρχάγγελος Γαβριήλ.

Κοντά στο Πρωτάτο, στην τοποθεσία της Ιεράς Μονής του Παντοκράτορος, είναι μια βαθιά κοιλάδα με πολλά κελιά. Σ’ ένα απ’ τα κελιά αυτά κατοικούσε ένας ιερομόναχος με τον υποτακτικό του. Επειδή υπάρχει η συνήθεια να γίνεται κάθε Κυριακή αγρυπνία στο Πρωτάτο, κάποιο Σάββατο βράδυ ο Γέροντας, έφυγε για την αγρυπνία λέγοντας στο μαθητή του να μείνει και να κάνει την Ακολουθία στο κελλί.

Μόλις έπεσε η νύχτα, κάποιος κτύπησε την πόρτα. Ήταν ένας άγνωστος μοναχός, που ζήτησε να περάσει τη νύκτα στο κελλί. Την ώρα του όρθρου σηκώθηκαν να ψάλλουν την ακολουθία μαζί. Όταν έφτασαν στον ύμνο: «Την Τιμιωτέραν…», ο υποτακτικός του Γέροντα έψαλε μόνο «την τιμιωτέραν των Χερουβείμ…» ως το τέλος, ενώ ο άγνωστος μοναχός άρχισε τον ύμνο με τα εξής λόγια: «Άξιον εστίν ως αληθώς μακαρίζειν σε την Θεοτόκον, την αειμακάριστον και παναμώμητον και Μητέρα του Θεού ημών». Και μετά συνέχισε τον υπόλοιπο ύμνο.

Ο νεαρός υποτακτικός απόρησε και είπε στον ξένο: «Ποτέ δεν ακούσαμε αυτά τα λόγια, ούτε εμείς, ούτε και οι πριν από μας Γέροντες». Τον παρακάλεσε μάλιστα να του γράψει τον ύμνο για να τον ψάλλει κι αυτός. Επειδή λοιπόν δεν υπήρχε χαρτί και μολύβι, ο ξένος έγραψε τον ύμνο σε μια πλάκα με το δάκτυλό του και τα γράμματα χαράχτηκαν θαυματουργικά σαν να κινούσε το δάκτυλό του πάνω σε πηλό. «Από τώρα και στο εξής έτσι θα ψάλλετε τον ύμνο όλοι οι Ορθόδοξοι» είπε και έγινε άφαντος. Ο ξένος αυτός ήταν ο Αρχάγγελος Γαβριήλ. Τον είχε στείλει ο Θεός ν’ αποκαλύψει τον αγγελικό ύμνο, για να ψάλλεται μ’ έναν τρόπο που να ταιριάζει καλύτερα στη Μητέρα του Θεού.

Όταν ο Γέροντας έμαθε γυρίζοντας στο κελλί το θαυμαστό αυτό γεγονός, ενημέρωσε τον πρώτο του Αγίου Όρους και την Κοινή Σύναξη, δείχνοντας την πλάκα με τα χαραγμένα λόγια του ύμνου. Αφού εδόξασαν όλοι το Θεό και ευχαρίστησαν τη Θεοτόκο, έστειλαν την πλάκα στην Κωνσταντινούπολη προς τον Πατριάρχη και τον Βασιλέα με όλη τη διήγηση του θαύματος γραπτώς.

Από τότε ο αγγελικός αυτός ύμνος έγινε γνωστός σ’ όλο τον κόσμο. Η εικόνα της Παναγίας που βρισκόταν στο Ναό του κελλίου, όπου έγινε το θαύμα μεταφέρθηκε στο ναό του Πρωτάτου. Το κελλί εκείνο, όπου ο Αρχάγγελος δίδαξε τον ύμνο, ονομάζεται μέχρι και σήμερα «Άξιον Εστί» και η βαθειά κοιλάδα όπου βρίσκεται, λέγεται από τότε «Άδειν», διότι εκεί εψάλη για πρώτη φορά ο ύμνος.

Το θαύμα αυτό έγινε στις 11 Ιουνίου του 980 ή 982 μ.Χ. Από τα τέλη του 10ου αιώνα, ο ύμνος πέρασε σε λειτουργική χρήση και ψάλλεται στη Θεία Λειτουργία μετά την εκφώνηση «Εξαιρέτως της Παναγίας…» στον ίδιο ήχο με το Χερουβικό. Πλήρη Ακολουθία για την εικόνα «Άξιον εστί» έγραψε το 1838 ο λόγιος ιεροδιάκονος του Ρωσικού Κοινοβίου Βενέδικτος. Τη δεύτερη μέρα του Πάσχα γίνεται στο Ναό του Πρωτάτου πανηγυρική Θεία Λειτουργία και ακολουθεί μεγαλοπρεπής λιτανεία της θαυματουργής εικόνας.

Δείτε φωτογραφίες πάνω από της Καρυές